Je Ikigai, dat is een woord dat je hele leven omvat. Het is wat richting en betekenis geeft aan je bestaan en wordt vaak samengevat als ’dat waarvoor je ’s morgens je bed uit komt’. Maar wat nou als je ’s morgens veel liever blijft liggen? No worries. Met deze tips vind ook jij je ikigai.
Iemand die veel deed om het concept van ikigai in het westen bekend te maken, is Dan Buettner van National Geographic. Hij deed onderzoek naar hoe mensen gezond honderd kunnen worden en bezocht daarvoor onder meer het Japanse eiland Okinawa – een van de zogenaamde ‘blauwe zones’ waar mensen gezond een hoge leeftijd bereiken.
In zijn TED-lezing geeft Buettner een aantal voorbeelden van antwoorden die de gelukkige en gezonde 100-jarigen op Okinawa gaven op de vraag ‘Wat is uw ikigai?’. Voor een 102 jarige karateleraar was zijn ikigai het voortzetten van zijn vechtkunst. Een honderdjarige visser gaf als antwoord: het vangen van vis voor zijn familie. Voor een vrouw van 102 was het haar achter-achter-achterkleinkind. Toen Dan haar vroeg hoe het voelde om het kind vast te houden, zei ze: ‘Het is alsof je de hemel in springt’.
Vier componenten
Er zijn een aantal boeken verschenen over ikigai, onder meer van Francesc Miralles en Héctor García. Hun bestseller ‘Ikigai’ is opgevolgd door ‘Vind je Ikigai,’ dat verder ingaat op de vraag hoe je nu eigenlijk kunt achterhalen wat je eigen ikigai is. Want voor sommige mensen is dat van jongs af aan al duidelijk. Maar er zijn zat mensen die ’s morgens níet vol levenslust hun bed uitspringen. Hoe achterhaal je dan je ikigai?
Volgens Miralles en García zijn daarbij vier componenten belangrijk.
1. Waar je van houdt
Maak bijvoorbeeld deze zin af: Ik voel me gelukkig als…
2. Wat de wereld nodig heeft
De ‘wereld’ kan je geliefde zijn, je kinderen of je collega’s.
3. Waarvoor je betaald kunt worden
Het gaat niet alleen om het werk waarmee je nú je geld verdient, maar ook om waarmee je in de toekomst graag je geld zou willen verdienen.
4. Waar je goed in bent
Begin je antwoorden met Ik ben goed in… en schrijf op wat je zelf denkt (dus niet wat anderen vinden).
Je ikigai bevindt zich dus precies waar deze vier segmenten van je leven elkaar overlappen. Als je hebt ontdekt wat je ikigai is, kun je ook actie gaan ondernemen om je ikigai een grotere rol te laten spelen in je leven. Klinkt het nog steeds ongrijpbaar? Een mooi voorbeeld van iemand die z’n ikigai vond, is de Italiaanse dierenarts Massimo Vacchetta, die niet wist wat hij met z’n leven aan moest, tot iemand hem vroeg om een paar dagen voor een baby-egeltje te zorgen.
Niet alleen in Japan
Nu is Japan natuurlijk niet het enige land in de wereld waar is nagedacht over wat het leven zin en betekenis geeft. ’Waartoe zijn wij op aarde?’ is een vraag waar mensen al duizenden jaren mee bezig zijn. Wat maakt ikigai dan anders? Misschien draait het bij ikigai niet zozeer om het zoeken van een reden voor je bestaan, als wel om het genieten van wat er is.
De vertaling van ‘ikigai’ is niet alleen ‘leven waard’ maar ook ‘ik wil leven’. En zo zou je het ook kunnen samenvatten: ikigai draait om levensvreugde. Dat is immers ook wat je hoort als je luistert naar de antwoorden van de honderdjarigen van Okinawa op de vraag ‘Wat is je ikigai’? Het draait om vreugde. De vreugde van een achterkleinkind. De vreugde van voor andere mensen kunnen zorgen, van een plek hebben, van je opgenomen weten in een kring van mensen die om je geven.
Dat zijn allemaal dingen die leiden tot minder stress en meer welzijn en daarmee, waarschijnlijk, tot een langer en gelukkiger leven.
Hoewel het natuurlijk net zo goed kan zijn dat je, als je honderd bent, veel meer geniet van dat soort dingen. Dat je, als je de honderd al voorbij bent, je je zo bewust bent van de eindigheid van alles dat je juist de schoonheid in kleine dingen beter ziet.
Levensvreugde
Enfin. Voor iedereen die de honderd nog níet nadert, is de handigste route naar je ikigai misschien toch dit: waar zit je levensvreugde? Dat kan een groot doel zijn, maar je kunt ook beginnen met iets kleins. Een egeltje, of zo. Je ikigai, dat zijn de dingen waar je blij, gelukkig en vrolijk van wordt. En dáárover nadenken, dat zou zomaar kunnen helpen om ’s morgens je bed uit te komen.
Meer weten?
- De lezing van Dan Buettner over hoe je 100 wordt, vind je hier.
- Lees Ikigai. Het Japanse geheim voor een lang en gelukkig leven van Francesc Miralles en Héctor García
- Lees Vind je ikigai. Breng het Japanse geheim voor geluk in praktijk van Francesc Miralles en Héctor García
- En lees Ikigai. De Japanse manier om het doel van je leven te ontdekken van Ken Mogi
